Wiertarki stołowe – budowa i zasada działania

Wykonywanie otworów w różnych materiałach to zadanie bardzo często towarzyszące pracom konstrukcyjnych. Otwory to najczęściej elementy montażowe, pozwalające na przełożenie pręta czy wkręcenie łączącej całość konstrukcji śruby. Jednak mogą też mieć charakter dekoracyjny, wyposażone na przykład w specjalne ozdobne okucia. Do wykonywania otworów służy wiertarka stołowa – urządzenie bardzo popularne zarówno w małych przydomowych warsztatach, jak i w dużych zakładach produkcyjnych. W odróżnieniu od wiertarek ręcznych ta posiada znacznie większe możliwości wykonywania precyzyjnych otworów, a także zapewnia większy komfort pracy i precyzję jej wykonania, wynikającą ze stabilnego położenia wiertła i materiału.

Budowa wiertarki stołowej

Wiertarka stołowa to urządzenie wszechstronne w odniesieniu do rodzaju materiału, ponieważ pozwala na wykonywanie otworów nie tylko w drewnie, ale również w takich metalach jak: żeliwo, stal, brąz, aluminium oraz w plastiku. Różnorodne parametry tych materiałów, ich twardość i struktura wymagają odmiennych warunków pracy, które zapewnia sztywny montaż urządzenia. Oznacza to, że podczas pracy głowica pozostaje nieruchoma, a wiertło porusza się w płaszczyźnie pionowej gwarantując precyzyjny otwór. O takim wykonaniu decyduje budowa wiertarki stołowej, na którą składają się poniższe elementy.

• Kolumna wiertarki – masywna rura osadzona w podstawie, do której zamocowana jest głowica z wrzecionem
• Głowica wiertarki – część robocza urządzenia, w której osadzone jest wiertło i system regulacji
• Korpus dolny wiertarki – element przymocowany do podstawy, w którym osadzono kolumnę
• Wrzeciono wiertarki
• Osłona przekładni pasowej
• Silnik napędu
• Stół roboczy
• Włącznik i wyłącznik silnika
• Blokada przesuwu silnika z naciągiem pasowym
• Blokada głowicy
• Pokrętło przesuwu głowicy
• Dźwignia trójramienna do przesuwu wrzeciona
• Podstawa wiertarki – rodzaj solidnego stołu, na którym zamontowano urządzenie
• Włącznik główny zasilania maszyny

Elementem dodatkowym konstrukcji może też być wbudowana w podstawę szuflada do przechowywania niezbędnych narzędzi i akcesoriów, wśród których znajdą się wiertła o różnych parametrach.

Zasada działania wiertarki stołowej

Funkcjonowanie wiertarki stołowej jest bardzo proste i sprowadza się do wykonywania precyzyjnych ruchów w pozycji pionowej przy jednoczesnym braku możliwości przemieszczania na boki. Sztywna konstrukcja i odpowiednie umocowanie głowicy bez żadnych luzów zapobiega powstawaniu drgań, dzięki czemu otwór zachowuje wymagane parametry i jest wykonany idealnie. Głowica przesuwa się w pozycji pionowej wraz z wrzecionem, na którym została zamocowana, przemieszczającym się wewnątrz kolumny.

Działanie wiertarki jest uzależnione od regulacji, która polega na odpowiednim ustawieniu przekładni pasowej, decydującej o ilości obrotów wiertła. Jego prędkość powinna być dostosowana do rodzaju materiału. Regulacje, jakie wpływają na wykonywaną pracę to:

• regulacja stołu, którego położenie można zmieniać w pozycji pionowej, odblokowując dźwignie zaciskową,
• regulacja głębokości wiercenia poprzez odpowiednie ustawienie zderzaka wrzeciona,
• zamocowane wiertła w uchwycie wiertarskim, wymagające starannego dokręcenia specjalnym kluczem, aby zapobiegać ślizganiu się wiertła i powstawaniu zadziorów podczas pracy.

Obsługa wiertarki wymaga też stosowania się do zasad BHB oraz systematycznej konserwacji, dzięki której urządzenie zachowa sprawność.