Hydraulika siłowa – zastosowanie
Hydraulika to pojęcie o bardzo szerokim znaczeniu, odnoszące się do wielu sytuacji i procesów, które jednak łączy pewien wspólny element, jakim jest woda. W dzisiejszych maszynach i urządzeniach w celu zwiększenia ich możliwości ten rodzaj cieczy zastępuje się też innymi, o większych możliwościach ściskania i rozprężania, co stanowi podstawę napędów hydraulicznych. W stosunku do takich zastosowań wykorzystuje się dziedzinę określaną, jako hydraulika siłowa.
Hydraulika siłowa i jej charakterystyka
Przez hydraulikę siłową rozumie się dziedzinę hydrauliki wykorzystującą zjawisko ciśnienia sprężonej cieczy do sterowania i napędzania różnych maszyn i urządzeń. Podstawą takiego napędu jest układ elementów konstrukcyjnych tworzących ściśle współpracujący ze sobą zespół przenoszący energię na konkretny element odpowiadający za podnoszenie, przemieszczanie czy wykonywanie jakiegoś ruchu. Początki hydrauliki siłowej sięgają jeszcze czasów starożytnych, kiedy powstały i doskonale funkcjonowały systemy zaopatrywania w wodę, w tym słynne rzymskie akwedukty. Dziś w urządzeniach napędzanych hydraulicznie stosuje się oleje o znacznie większej gęstości, dzięki czemu uzyskiwana energia bywa większa, a samo urządzenie pracuje wydajniej. Możliwości napędów hydraulicznych bywają ogromne. Niewielki siłownik wyposażony w pompę hydrauliczną jest w stanie unieść nawet kilkaset ton. Moc urządzenia zależna jest głównie od pojemności zbiornika oleju, który generuje energię pracy z ciśnienia podczas sprężania i rozprężania cieczy. Wbrew pozorom zbiornik nie musi być wcale duży, gdyż do siłownika lub prasy o mocy 200 ton wystarczy go jedynie około 1 dm3.
Istotą działania urządzeń hydraulicznych jest dwuetapowy proces, na który składa się:
- wytworzenie podciśnienia za pomocą siły mechanicznej (np. dźwignia pompy), które powoduje zassanie oleju ze zbiornika na wejście,
- wtłoczenie płynu do systemu hydraulicznego i poprzez wymuszenie jego ruchu stworzenie ciśnienia.
Osiągana wysokość ciśnienia musi być na tyle duża, aby przezwyciężyła opór podłączonego urządzenia.
Zastosowanie hydrauliki siłowej
Ilość możliwości, w jakich pojawia się napęd hydrauliczny jest bardzo duża, a ten rodzaj zasilania wyróżnia się też wieloma zaletami, wśród których jedną z ważniejszych bywa niezależność od źródła. W przeciwieństwie do napędów elektrycznych, urządzenia oparte na hydraulice nie wymagają dostępu do gniazdek elektrycznych i mogą być stosowane praktycznie wszędzie. Jednym z takich przykładów jest siłownik, czy też podnośnik hydrauliczny, dzięki któremu można unosić ciężkie bloki kamienne, płyty, elementy konstrukcji stalowych czy maszyny na placu budowy.
Najpopularniejsze zastosowania hydrauliki to:
- pompy hydrauliczne – zależnie od rodzaju stosowane w napędach urządzeń mobilnych, do tłoczenia gazów, w podnośnikach, siłownikach, hamulcach, prasach, obrabiarkach.
- zawory,
- cylindry hydrauliczne – przeznaczone do podnoszenia dużych ciężarów,
- silniki hydrauliczne,
- chłodnice,
- akumulatory.
Wymienione zastosowania dotyczą zarówno samodzielnych urządzeń, jak wspomniane cylindry, które wykorzystuje się do podnoszenia wielotonowych elementów lub maszyn, a także, jako część większego urządzenia – maszyn budowlanych, leśnych, rolniczych, komunalnych itp.